
“સુપ્રીમ કોર્ટનો મોટો આદેશ”
સુપ્રીમ કોર્ટે પત્રકારોની સ્વતંત્રતા અને અભિવ્યક્તિના અધિકારના રક્ષણ માટે ઐતિહાસિક નિર્ણય આપ્યો છે. કોર્ટે સ્પષ્ટ કર્યું છે કે સરકારની ટીકાના આધારે કોઈપણ પત્રકાર વિરુદ્ધ કેસ નોંધી શકાય નહીં.
સુપ્રીમ કોર્ટનો મોટો આદેશ સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાના નિર્ણયમાં કહ્યું કે ભારતના બંધારણની કલમ 19(1) હેઠળ દરેક નાગરિકને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાનો અધિકાર છે. આ અધિકાર હેઠળ કોઈપણ પત્રકારને સરકારની ટીકા કરવાનો અધિકાર છે.કોર્ટે કહ્યું કે માત્ર સરકાર વિરુદ્ધ બોલવા અથવા તેની નીતિઓ પર સવાલ ઉઠાવવાના આધારે પત્રકાર વિરુદ્ધ ફોજદારી કાર્યવાહી કરી શકાય નહીં.
સુપ્રીમ કોર્ટની બેન્ચે કહ્યું કે, “સ્વતંત્ર પત્રકારત્વ લોકશાહીનો એક મહત્વપૂર્ણ આધારસ્તંભ છે. જો સરકારની ટીકા કરવા બદલ પત્રકારોને હેરાન કરવામાં આવશે તો પ્રેસની સ્વતંત્રતા જોખમમાં આવશે. સરકારે ટીકા સહન કરવાની ક્ષમતા વિકસાવવી પડશે.
પત્રકારોની સ્વતંત્રતા પર સકારાત્મક સંદેશ
સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણયને પત્રકારોની સ્વતંત્રતાની મોટી જીત માનવામાં આવી રહી છે. આ નિર્ણય સ્પષ્ટપણે દર્શાવે છે કે સરકારની ટીકા કરવી એ કોઈપણ નાગરિકનો બંધારણીય અધિકાર છે અને આ અધિકાર પર અંકુશ લગાવવાના પ્રયાસો લોકતાંત્રિક મૂલ્યોની વિરુદ્ધ છે.
પ્રેસ કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયા (PCI) એ પણ સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણયને આવકાર્યો છે. પીસીઆઈએ કહ્યું કે આ નિર્ણયથી પ્રેસની સ્વતંત્રતા મજબૂત થશે અને પત્રકારોને ડર્યા વિના સત્ય જાહેર કરવા માટે પ્રેરણા મળશે
રાજકીય વર્તુળોમાં હલચલ
સુપ્રીમ કોર્ટના આ નિર્ણય બાદ રાજકીય વર્તુળમાં પણ હલચલ મચી ગઈ છે. વિરોધ પક્ષોએ આ નિર્ણયને આવકાર્યો છે અને તેને લોકશાહી માટે સકારાત્મક પગલું ગણાવ્યું છે. તે જ સમયે, સરકારી પ્રવક્તાએ કહ્યું છે કે તેઓ આ નિર્ણયનું સન્માન કરે છે અને કાયદાકીય પ્રક્રિયા હેઠળ આગળની વ્યૂહરચના તૈયાર કરશે.
સુપ્રીમ કોર્ટનો આ નિર્ણય ભારતમાં પત્રકારત્વની સ્વતંત્રતાને એક નવો આયામ આપશે. આનાથી પત્રકારોને સરકારી નીતિઓ પર સવાલ ઉઠાવવા અને જાહેર હિતના મુદ્દા ઉઠાવવા પ્રોત્સાહિત થશે. અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાનું આ રક્ષણ માત્ર લોકશાહીના પાયાને જ મજબૂત બનાવશે નહીં, પરંતુ સરકારને વધુ પારદર્શક અને જવાબદેહી પણ બનાવશે.